వేయి సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన అతి పురాతన గుడి..
వేయి సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన అతి పురాతన గుడి.. ఖమ్మంజిల్లా కూసుమంచిలో…
ఖమ్మం పట్టణం నుంచి 20 కి.మీ. దూరంలో ఉన్న కూసుమంచి మండల కేంద్రంలో ఒక పురాతన ఆలయం ఒకటి ఉంది. కూసుమంచిలో కాకతీయులు నిర్మించిన అతి పురాతన శివాలయం ఇది. కూసుమంచీని కాకతీయ కాలంలో కుప్రమణి అని పిలిచేవారు. దక్షిణ భారతదేశంలోనే అతి పెద్ద శివలింగం ఉన్న గుడిగా దీనికి పేరుంది.
కూసుమంచి తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని ఖమ్మం జిల్లాలో కూసుమంచి మండలంలోని ఒక పట్టణం. ఇది జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం ఖమ్మం నుండి పశ్చిమానికి 24కి.మీ దూరంలో ఉంది. ఇది కూసుమంచి మండలం ప్రధాన కార్యాలయం అయ్యింది. ఈ ప్రదేశం ఖమ్మం మరియు నల్గొండ జిల్లా సరిహద్దుల్లో ఉంది. నల్గొండ జిల్లా నడిగూడెంకు దక్షిణంగా ఉంది.
ఇది 12 మరియు 13 వ శతాబ్దాలలో కాకతీయ పాలకులు నిర్మించిన శ్రీ గణపేశ్వర ఆలయం మరియు ముక్కంఠేశ్వరాలయం అనే రెండు శివాలయాలకు నిలయం. ఈ రెండు దేవాలయాలు కాకతీయ రాజుల నిర్మాణ నైపుణ్యానికి నిదర్శనం. చారిత్రక దేవాలయాలు వరంగల్ జిల్లాలోని కాకతీయ కాలంలోని ప్రసిద్ద ఘన్ పూర్ మరియు రామప్ప దేవాలయాలతో పోలి ఉన్నాయి.
తూర్పుముఖంగా ఉ్న ఎత్తైన వేదికపై నిర్మించిన ఈ దేవాలయ స్తంభాలు రంగమంటప మరియు అంటార్లా ఉన్నాయి. ఈ దేవాలయం మూడు ప్రవేశాలతో అందంగా నిర్మింపబడ్డ భవనం. గణపేశ్వరాయలం వరంగల్, నల్గొండ మరియు ఇతర ప్రదేశాల నుండి శివరాత్రి పండుగ సమయంలో అధిక సంఖ్యలో భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. దేవాలయం దక్షిణ భాగంలో 15 అడుగుల ఎత్తైన వేణు గోపాల విగ్రహం ఉంది.
ముక్కంటేశ్వరాలయం గణపేశ్వరాలయం నుండి కొన్ని మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఇది సామాన్య మంటపం ఒకటికి మూడు ఒకేలాగా ఉండటం వల్ల త్రికుంటాలయం అయింది. త్రికూటాలయం ఈ ఆవరణలో ప్రధానమైన గణపేవ్వరాలయమే కాక త్రికూటాలయ పద్ధతిలో నిర్మించిన మరోగుడి ఉత్తరదిశకు తిరిగి వుంటుంది. త్రికూటమూ అంటే మూడు గర్భగుడులు ఒకదానితో ఒకటి అనుసంధానం చేసి నిర్మించిన గుడి అని అర్ధం. దీనిలోని మూడు గర్భాలయాలలోనూ శివలింగాలే నిర్మించారు. ఈ మూడు శివలింగాలతో కలిసిన మొత్తం గుడి ప్రధాన ఆలయం వైపుగా తిరిగి వుంటుంది. సామాన్య మంటప స్తంభాలపై హంసలు మరియు పూల నమూనాలతో చిత్రాలతో అద్భుతంగా చెక్కబడ్డాయి.
గణపేశ్వరాలయం కూసుమంచి బస్ స్టాండ్ నుండి 1.7 కి.మీ దూరంలో ఈ ఆలయ ఉంది. కాకతీయులు రాజ్య అవసరాల కోసం, ఆధ్యాత్మిక ప్రశాంతత కోసం నిర్మించిన ఆలయాలలో ఒకానొక పురాతన చారిత్రక ఆధారమే ఈ కూసుమంచి గణపేశ్వరాలయం.
About The Author
